ÇATI

Çatı, binanın yağmur, kar, rüzgar, sıcak ve soğuktan koruyan, tamamlayıcı bir parçasıdır. Çatısız bir bina veya binasız bir çatı düşünülemez.

Çatı, biçimi ve konstrüksiyonu binanın karşı karşıya kaldığı iç ve dış koşullar ile kullanıcı gereksinimlerinin optimizasyonunu sağlayacak şekilde tasarlanmalıdır. Tasarımcı bu optimizasyonu sağlayabilmek için Sistem Açılım Seviyesi (SAS) bakış açısından, çatının açılım seviyesindeki düzeyini belirlemek ve bu SAS’a göre sistemin tasarımını etkileyen ve uyulması zorunlu üst sistem verileri ile tasarımcının elindeki seçimsel nitelikli alt sistem verilerinin sentezini yapmak zorundadır. Çatı, binanın bir alt sistemi olduğundan öncelikle SAS’ta açılım seviyesi belirlenmelidir. Önce, SAS’ta çatının yeri belirlenir. Çatıyı etkileyen ve zorunlu olarak uyulması gereken tasarım verileri çatı açılım seviyesinin üzerinde kalan sistemlerdir.

Ülke, bölge ve kent açılım seviyeleri coğrafi ve iklimsel özellikler yönünden nasıl bir çatı yapılması gerektiğini belirler. Şu halde çatı, tasarım stratejisi olarak uyulması zorunlu nitelikteki üst sistem tasarım verileri ile tasarımcının seçimine bağlı alt sistem verilerinin optimum sentezi olarak ifade edilebilir.

ÇATI ÇEŞİTLERİ

 Kullanım Şekline Göre Çatı Çeşitleri

 Üzerinde Gezilebilen Çatılar : Bu çatılarda çatı üzeri teras, bahçe, açık ya da kapalı otopark olarak kullanılmak üzere tasarlanırlar.

 Üzerinde Gezilemeyen Çatılar : Bu çatılar, düz ya da eğimli olabilecekleri gibi, yalnızca bakım ve onarım amacı ile üzerinde gezilebilir.

Yağış Suyunun Uzaklaştırılma Şekline Göre Çatı Çeşitleri

 Dışa Akışlı Çatılar : Yağış suları çatının şekline nedeniyle çatının dışına doğru aktığından bu çatılara dışa akışlı çatılar denir.

 İçe Akışlı Çatılar : Yağış suları çatının şekline nedeniyle çatının içine doğru aktığından bu çatılara içe akışlı çatılar denir.

 Eğimine Göre Çatı Çeşitleri

 Az Eğimli Çatılar : Eğimleri %0’dan %25’e kadar olan çatılar bu sınıfa girer.

 Çok Eğimli Çatılar : Bu çeşit çatıların eğimi %25 ve daha büyük değerler alır.

 Değişken Eğimli Çatılar : Bu tür çatılarda eğim değişkendir. Kubbe, tonoz ve kabuk gibi yüzeylerin eğimleri 0-90o arasında değişebildiğinden, bu tür yüzeyler bu gruba girerler.

 Kaplama Malzemelerine Göre Çatı Çeşitleri

Kullanılacak örtü malzemesine göre çatıların sınıflandırılması, malzemenin türüne göre yapılır.

Kiremit kaplamalı, çimento esaslı donatılı levha kaplamalı, metal kaplamalı, bitüm kaplamalı, cam kaplamalı, polimer kaplamalı, doğal taş kaplamalı, bitkisel kaplamalı, toprak kaplamalı çatılar.

 Biçimine Göre Çatı Çeşitleri

Çatılar biçimlerine göre aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilirler.

Tek yüzeyli, beşik örtülü, kırma, mansard, kubbe, külah, şed, düz ya da az eğimli çatılar.

 Çatı Arası Havasının Varlığına Göre Çatı Çeşitleri

 Çatı Arası Havası Olan Çatılar : Bu tür çatılarda örtü ve koruyucu katmanlarla taşıyıcı sistem arasında bir hava tabakası bulunur.

 Çatı Arası Havası Olmayan Çatılar : Bu tür çatılarda örtü ve koruyucu katmanlarla taşıyıcı sistem arasında bir hava tabakası mevcut değildir.

 Taşıyıcılık Niteliğine Göre Çatı Çeşitleri

Oturtma çatılar, asma çatılar, karma çatılar olmak üzere üçe ayrılırlar